De bijzondere geur na een regenbui
Je kent het vast: na een lange droge periode begint het eindelijk te regenen en ineens hangt er een heerlijke, frisse geur in de lucht. Veel mensen vinden die geur rustgevend en herkenbaar, maar weinig mensen weten waar hij precies vandaan komt of hoe hij heet. In dit artikel leggen we in begrijpelijke taal uit wat er gebeurt als het gaat regenen en waarom jouw neus dat zo interessant vindt.
Hoe heet de geur van regen
De geur die je ruikt na een regenbui heeft een naam: petrichor. Dit woord wordt gebruikt om de typische, aardse geur te beschrijven die vrijkomt wanneer regen op droge grond valt. Het is een combinatie van verschillende stoffen uit de bodem en de lucht die samen die herkenbare geur vormen.
De term petrichor is bedacht door twee onderzoekers in de jaren zestig. Ze combineerden twee Griekse woorden: "petra" (steen) en "ichor" (de mythische vloeistof in de aderen van de goden). Je zou het dus kunnen vertalen als de "essentie van steen" of de "geur van natte steen".
Wat gebeurt er in de bodem
In de grond leven talloze bacteriën en schimmels. Sommige van deze bacteriën maken een stof aan die geosmine heet. Deze stof heeft een sterke, aardse geur, een beetje zoals vochtige aarde of een moestuin na een regenbui. Zolang het droog is, blijft geosmine vooral in de bodem zitten.
Zodra de eerste regendruppels vallen, slaan ze op de grond uiteen in hele kleine belletjes. In die belletjes komen minuscule deeltjes van de bodem, inclusief geosmine, vast te zitten. De belletjes springen open en schieten deze deeltjes de lucht in. Jij ademt ze in en je hersenen vertalen dat naar de bekende geur van regen op droge aarde.
Waarom regen in de stad anders ruikt
Niet alleen de natuur ruikt anders als het regent, ook de stad verandert van geur. Op warme dagen verzamelen uitlaatgassen, stof, zand en andere kleine deeltjes zich op straat en op gebouwen. Wanneer het gaat regenen, spoelt een deel daarvan los en komt tijdelijk in de lucht terecht. Dat kan zorgen voor een mengsel van frisse regenlucht met wat meer scherpe of muffe geuren.
Toch kan ook in de stad petrichor ontstaan, bijvoorbeeld in parken, tuinen en plantsoenen. Waar aarde, planten en bacteriën aanwezig zijn, is de kans groot dat je na een droge periode die herkenbare geur alsnog opmerkt.
Waarom we de geur van regen zo prettig vinden
Er zijn verschillende ideeën over waarom zoveel mensen de geur van regen fijn vinden. Sommigen denken dat het te maken heeft met onze evolutie. Voor onze voorouders was regen belangrijk voor drinkwater en voedsel. Een positieve reactie op de geur van regen kan dus ooit nuttig zijn geweest om waterbronnen te vinden.
Daarnaast speelt herinnering een rol. De geur van regen kan je doen denken aan vakanties, wandelingen in het bos of spelen buiten als kind. Je hersenen koppelen de geur dan automatisch aan een prettig gevoel, waardoor je die ervaring telkens opnieuw beleeft als het regent.
