Wat zijn nagels eigenlijk?
Je kijkt er elke dag naar, maar vaak sta je er niet bij stil: je nagels. Ze lijken misschien hard en dood, maar ze horen bij je lichaam net zo goed als je huid en haar. Nagels zijn gemaakt van keratine, hetzelfde materiaal als je haren. Het harde deel dat je ziet, is eigenlijk dode, samengeperste hoornlaag. Onder je nagel zit een levend deel, de nagelwortel, waar nieuwe nagelcellen worden aangemaakt.
Die nagelwortel ligt verstopt onder je nagelriem. Vanuit daar duwt je lichaam steeds nieuwe laagjes keratine naar voren. Daarom lijkt het alsof je nagel groeit vanaf de huidrand naar buiten. De lichte halve maan die je soms ziet aan de onderkant van je nagel heet de lunula. Dit is het meest zichtbare deel van de nagelwortel.
Waarom hebben we nagels nodig?
Bescherming voor je vingertoppen
Je vingertoppen zijn heel gevoelig. Ze zitten vol zenuwen zodat je goed kunt voelen wat je aanraakt. Dat is handig, maar ook kwetsbaar. Nagels werken als kleine schildjes. Ze beschermen de huid eronder tegen stoten, krassen en druk. Zonder nagels zouden simpele taken, zoals een blikje openen of een etiket lospeuteren, pijnlijk zijn.
Betere controle bij pakken en peuteren
Nagels helpen je ook om dingen vast te pakken. Samen met je vingertoppen zorgen ze ervoor dat je meer grip hebt. Denk maar aan het lostrekken van een sticker, het openmaken van een batterijvakje of het loshalen van een klein knoopje. Je nagel fungeert dan als een soort ingebouwd gereedschap, een heel dun en hard randje waarmee je net onder iets kunt komen.
Kleine signaaltjes over je gezondheid
Je nagels kunnen ook iets zeggen over je gezondheid. Verandert de kleur plotseling, worden ze heel broos of ontstaan er rare strepen, dan kan dat wijzen op tekorten of andere problemen in je lichaam. Vaak is het onschuldig, maar artsen kijken bij twijfel ook naar nagels om een beter beeld te krijgen van iemands algemene gezondheid.
Waarom blijven nagels groeien?
Omdat nagels uit keratine bestaan, moeten er steeds nieuwe cellen worden aangemaakt om ze in stand te houden. Dat gebeurt in de nagelwortel. Oude cellen worden naar voren geduwd en verharden, nieuwe cellen ontstaan erachter. Zo schuift je nagel stapje voor stapje op. Bij vingers groeit een nagel gemiddeld een paar millimeter per maand. Teennagels groeien langzamer, omdat je voeten minder worden gebruikt voor fijne bewegingen.
Je nagel stopt niet met groeien omdat je hem knipt. Knippen haal alleen het dode, uitstekende deel weg. De levende wortel blijft rustig doorgaan met het aanmaken van nieuwe cellen. Zolang die wortel gezond blijft en goed doorbloed is, groeit je nagel verder.
Wat beïnvloedt de groei van je nagels?
Leeftijd, voeding en gewoontes
Bij kinderen en jongvolwassenen groeien nagels vaak sneller dan bij ouderen. Ook gezonde voeding speelt een rol. Eiwitten, vitamines en mineralen zijn nodig om keratine te maken. Slechte gewoontes, zoals nagelbijten, kunnen je nagels beschadigen. Je breekt dan niet alleen de nagel zelf af, maar soms ook het gevoelige stukje huid eronder. Daardoor kunnen nagels ongelijk of zwakker terugkomen.
Ook temperatuur en doorbloeding tellen mee. In de zomer, of als je handen warm zijn, groeit er vaak net iets meer nagel dan in een koude periode. Je lichaam werkt dan simpelweg wat sneller.
