Waarom worden vliegen aangetrokken tot licht?
Het is een veelvoorkomend verschijnsel: vliegen die constant rondom lampen cirkelen, vooral in de avonduren wanneer kunstlicht prominent aanwezig is. Maar heb je je ooit afgevraagd waarom vliegen zich zo gedragen? Het antwoord ligt in hun natuurlijke gedrag en hoe ze door licht worden beïnvloed.
Oriëntatie via licht in de natuur
In de natuur gebruiken veel insecten, waaronder vliegen, het licht van de maan of zon om zich te oriënteren. Dit noemen we ook wel transversale oriëntatie. Ze vliegen in een constante hoek ten opzichte van de lichtbron, waardoor ze recht kunnen navigeren. Kunstmatige lichten, zoals lampen in huis, verstoren dit natuurlijke mechanisme. Omdat lampen veel dichterbij zijn dan de zon of maan, raken de vliegen in de war en blijven cirkelen.
Licht als verwarrende stimulus
Voor vliegen kunnen lampen ook een verwarrende stimulus zijn. Bijen of motten, bijvoorbeeld, worden vaak aangetrokken door ultraviolette (UV) straling. Hoewel vliegen minder gevoelig zijn voor UV-licht, speelt de intensiteit en helderheid van een lamp vaak een rol. Kunstmatig licht lokt hen aan, maar ze worden niet altijd begrepen of gecontroleerd door hun instinctieve drang, wat resulteert in hun aanhoudende gezoem rondom lampen.
Invloed van warmte en geur
Naast het licht wordt ook de warmte die vaak wordt gegenereerd door een lamp een aantrekkingsfactor. Vliegen zoeken warmte, vooral als het koeler is in de omgeving. De combinatie van licht en warmte maakt een lamp een aantrekkelijke plek voor vliegen om rond te hangen.
Zijn alle vliegen hetzelfde in hun gedrag?
Niet alle vliegen vinden lampen even aantrekkelijk. Sommige soorten, zoals huisvliegen, cirkelen vaker rondom lampen vanwege hun sterke reactie op visuele en temperatuursignalen. Andere soorten kunnen meer worden aangetrokken door geuren of voedselresten in plaats van licht.
Hoe voorkom je vliegen rondom je lamp?
Hoewel het gedrag van vliegen natuurlijk is, kan het vervelend zijn. Om te voorkomen dat vliegen naar binnenkomen en je lamp omcirkelen, kun je bijvoorbeeld horren voor ramen plaatsen of vliegenstrips gebruiken. Daarnaast helpt het om lampen aan te schaffen die minder warmte genereren, zoals LED-verlichting. Dit kan de aantrekkelijkheid voor vliegen sterk verminderen.
Al met al toont dit gedrag van vliegen hoe sterk ze reageren op externe prikkels zoals licht en warmte. Hoewel het soms hinderlijk lijkt, biedt het inzicht in de fascinerende wereld van deze kleine diertjes en hun instinctieve overlevingsmechanismen.
