Wat je precies ruikt als het net geregend heeft
Veel mensen herkennen het meteen: de eerste regen na een droge periode en opeens ruikt de wereld anders. Frisser, aardser en soms zelfs een beetje zoet. Dit typische luchtje heeft zelfs een naam gekregen: petrichor. Het is een combinatie van verschillende geuren die samen voor dat herkenbare regenluchtje zorgen.
In de grond leven bacteriën die een stofje aanmaken dat geosmine heet. Deze bacteriën doen belangrijk werk in de natuur, maar maken dus ook onbedoeld een geur waar wij mensen erg gevoelig voor zijn. Als het lang droog is, hoopt geosmine zich op in de bodem. Zodra de eerste regendruppels vallen, slaat de regen op de droge aarde en komen hele kleine druppeltjes met daarin geosmine in de lucht terecht. Die adem je in en dat geeft die typische aardse geur.
De rol van planten en olieachtige stoffen
Hoe planten bijdragen aan de regenlucht
Niet alleen bacteriën spelen een rol. Ook planten doen mee aan het maken van de regenlucht. In droge periodes maken sommige planten olieachtige stoffen aan die zich ophopen in de bodem en op stenen. Deze oliën zijn bijna geurloos zolang ze blijven liggen, maar veranderen zodra er regen bijkomt.
Als het regent, lossen kleine hoeveelheden van die oliën op in het water en verspreiden ze zich als minuscule druppeltjes in de lucht. Dit mengt zich met de geur van geosmine en andere stoffen, waardoor er een complex geurpalet ontstaat. Daardoor ruikt regen in een bos anders dan in een stad, en een zandweg weer anders dan een stenen plein.
Waarom regen in de stad anders kan ruiken
In de stad ligt er meer stof, rubber, uitlaatdeeltjes en ander vuil op de grond. Bij de eerste regenbui spoelt een deel daarvan los en komt ook een beetje in de lucht. Daardoor kan de geur in een drukke straat wat scherper of zelfs onaangenaam zijn, terwijl je in een park of bos vaak vooral de frisse en aardse geuren opmerkt. Het principe is hetzelfde, maar de stoffen die vrijkomen zijn anders.
Waarom we regenlucht zo prettig vinden
Een mogelijke link met ons oerinstinct
Wetenschappers vermoeden dat onze gevoeligheid voor de geur van regen te maken kan hebben met ons verleden. Voor mensen en dieren was regen belangrijk voor drinkwater en voedsel. Het kunnen ruiken van naderende regen kon dus een voordeel zijn. Dat zou kunnen verklaren waarom veel mensen die geur als veilig en prettig ervaren.
Bovendien roept de geur vaak herinneringen op. Denk aan spelen buiten als kind, wandelen in het bos of thuiskomen na een zomerse bui. Geur en geheugen zijn sterk met elkaar verbonden, waardoor regenlucht meteen een bepaald gevoel kan oproepen.
De volgende keer dat je buiten loopt na een droge periode en het begint net te regenen, weet je dus wat je ruikt: een mengsel van geosmine uit de bodem, oliën van planten en de omgeving waarin jij op dat moment bent. Een klein natuurwonder, gewoon in de lucht om je heen.
